
دکستروز (Dextrose): قند ساده با کاربرد گسترده در صنایع غذایی و دارویی
دکستروز (Dextrose)
نام انگلیسی: Dextrose Monohydrate
دسته: حفظکننده رطوبت / شیرینکننده
کاربرد: شیرینی و شکلات، صنایع گوشتی، غذاهای آماده، غلات و محصولات، فرآوردههای لبنی، مواد اولیه
برند: FIC
🔬 معرفی دکستروز
دکستروز یک نوع قند ساده (مونوساکارید) است که از نشاسته طبیعی (بهویژه نشاسته ذرت) استخراج میشود. این ماده با فرمول شیمیایی C₆H₁₂O₆ در واقع ایزومر گلوکز است و در صنایع مختلف، بهخصوص غذایی، دارویی و بهداشتی کاربرد گستردهای دارد.
⚙️ ویژگیهای شیمیایی و فیزیکی
- طعم: شیرین ملایم (کمتر از ساکارز)
- رنگ: سفید، پودری یا بلورین
- حلالیت: محلول در آب
- نقطه ذوب: حدود 146 درجه سانتیگراد
کاربردهای دکستروز
1. صنایع غذایی
- بهعنوان شیرینکننده طبیعی در نوشیدنیها، دسرها، شکلات، آدامس، شیرینی، کیک، بستنی
- تنظیمکننده بافت و طعم (مانند جلوگیری از بلور شدن در بستنی و مربا)
- افزایشدهنده ماندگاری از طریق تنظیم رطوبت
2. صنایع دارویی
- ماده فعال در سرمهای تزریقی مانند Dextrose 5% برای تأمین انرژی فوری
- استفاده در مکملهای تغذیهای و داروهای کودکان و سالمندان
- حامل دارویی برای رقیقسازی محلولهای تزریقی
3. صنایع شیمیایی و آرایشی
- در تولید آنزیمها و محصولات بیوتکنولوژی
- بهعنوان مرطوبکننده در کرمها و ماسکهای آرایشی-بهداشتی
✅ مزایای دکستروز
- جذب سریع توسط بدن
- منبع فوری انرژی
- طعم دلپذیر و طبیعی
- جایگزینی مناسب برای شکر در محصولات کمکالری
📦 شکلهای عرضه
| نوع | ویژگیها |
|---|---|
| دکستروز منوهیدرات | شکل پودری با یک مولکول آب؛ پرکاربرد در صنایع غذایی |
| دکستروز خشک / آنهیدروز | فاقد آب، خلوص بالا؛ مناسب برای صنایع دارویی |
🔚 نتیجهگیری
دکستروز، بهعنوان یکی از قندهای ساده اما پرکاربرد، جایگاه ویژهای در زنجیره تأمین صنایع مدرن دارد. سهولت استفاده، ایمنی بالا، و خواص فیزیکی مطلوب، آن را به انتخابی ممتاز در میان شیرینکنندهها و حاملهای دارویی تبدیل کرده است.

